Η Ελλάδα καταγράφει σημαντικά βήματα στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με το «κενό» στον ΦΠΑ να υποχωρεί κάτω από το 10% για το 2024, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία. Πρόκειται για ιστορική επίδοση, καθώς για πρώτη φορά η χώρα μας φτάνει ή και ξεπερνά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στον δείκτη αυτό.
Σύμφωνα με την έκθεση «VAT gap in Europe Report 2025» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η μείωση του κενού ΦΠΑ εξοικονομεί περίπου 2,7 δισ. ευρώ ετησίως για τα κρατικά ταμεία, χωρίς αύξηση φόρων, μόνο από την περιορισμένη φοροδιαφυγή.
Αναλυτικά, το κενό ΦΠΑ στην Ελλάδα υπολογιζόταν στο 24% το 2019, μειώθηκε στο 12,4% το 2022 και στο 11,4% το 2023, ενώ τα προκαταρκτικά στοιχεία για το 2024 δείχνουν ότι πέφτει στο 9%, σημειώνοντας μείωση σχεδόν 60% σε πέντε χρόνια. Με βάση αυτά τα δεδομένα, η Ελλάδα είναι πρώτη στην ΕΕ στη μείωση του κενού ΦΠΑ για την εξαετία 2019-2024, αφήνοντας πίσω χώρες όπως η Ουκρανία, η Τσεχία και η Αυστρία.
Σε απόλυτους αριθμούς, η χώρα έχανε 4,87 δισ. ευρώ από φοροδιαφυγή το 2019, ποσό που μειώθηκε σε 2,53 δισ. ευρώ το 2023 και σε 2,12 δισ. ευρώ το 2024. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος κέρδισε επιπλέον 2,7 δισ. ευρώ το 2024 από τις εισπράξεις ΦΠΑ, χρήματα που ενισχύουν το πρωτογενές πλεόνασμα και μπορούν να αξιοποιηθούν για μόνιμες παροχές ή αυξήσεις μισθών χωρίς παραβίαση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ότι το «κενό ΦΠΑ» δεν αντιστοιχεί αποκλειστικά σε φοροδιαφυγή, αλλά περιλαμβάνει και τις νόμιμες φορολογικές απαλλαγές και μειώσεις, που για την Ελλάδα το 2023 έφταναν το 57,1% του θεωρητικού ιδανικού εσόδου.
Παράλληλα, η πτώση του κενού αναμένεται να συνεχιστεί και για το 2025-2026, χάρη στην ενίσχυση των ψηφιακών ελεγκτικών εργαλείων (POS, ταμειακές μηχανές, myDATA, IRIS) και στις νέες μειώσεις ΦΠΑ κατά 30% σε 20 επιπλέον νησιά του Αιγαίου από 1ης Ιανουαρίου.
Συνολικά, η Ελλάδα πρωτοστατεί πλέον στην ΕΕ στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση των δημοσιονομικών εσόδων, χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση των πολιτών.
