Οι εικόνες βαρέων οχημάτων εντός του μνημείου της Αγίας Σοφίας αναζωπυρώνουν φόβους για βλάβες σε έναν από τους πιο εύθραυστους και ιερής σημασίας αρχιτεκτονικούς θησαυρούς του κόσμου.
Εικόνες που ήρθαν στο φως από τις εργασίες αποκατάστασης στην Αγία Σοφία προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων στην Τουρκία. Φορτηγά και γερανοί μεγάλου όγκου εθεάθησαν να εργάζονται στον χώρο του σχεδόν 1.500 ετών ιστορικού χώρου, με τη χρήση βαρέος εξοπλισμού. Η είσοδος φορτηγού και γερανού από την είσοδο της Πύλης του Αυτοκράτορα προκάλεσε διαμάχη λόγω του κινδύνου ζημιάς στη δομή.
Η απάντηση των αρμοδίων
Μετά από τις δημόσιες καταγγελίες, αξιωματούχοι της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων της Αγίας Σοφίας διαβεβαίωσαν κατηγορηματικά ότι το μνημείο δεν υπέστη την παραμικρή φθορά. Τόνισαν συγκεκριμένα ότι αυτοί οι ισχυρισμοί διαστρεβλώνουν την αλήθεια και πως η διαδικασία «δεν είχε σκοπό να προκαλέσει ζημιά» και ότι επρόκειτο για «μια ελεγχόμενη, σταδιακή προσπάθεια αποκατάστασης που διεξήχθη σύμφωνα με επιστημονικές εκθέσεις, στατιστικές αναλύσεις και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Συντήρησης Αρχαιοτήτων».
Στο εσωτερικό τοποθετήθηκε πολυστρωματικό σύστημα δαπέδου —με τσόχα, άμμο, κόντρα πλακέ, ξύλινο σκελετό, σανίδες XPS, ηχομονωτικό υπόστρωμα και λαμαρίνα— προκειμένου να διανεμηθεί ομοιόμορφα το φορτίο και να αποφευχθεί οποιαδήποτε βλάβη. Χρησιμοποιήθηκαν και συσκευές απορρόφησης καπνού για την αποτροπή εξάπλωσης καυσαερίων.
Οι αρχές υπογράμμισαν ότι «καμία από τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν στην Αγία Σοφία δεν προκάλεσε καμία ζημιά στο ιστορικό οικοδόμημα» και ότι όλα τα στάδια εκτελέστηκαν «σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές διατήρησης, τις επιστημονικές εκθέσεις και τις αποφάσεις των εμπειρογνωμόνων».
Παράλληλα, υπενθύμισαν ότι οι εργασίες στο Μεγάλο Τζαμί της Αγίας Σοφίας —που έχει καταστραφεί και ανακαινιστεί τρεις φορές στην ιστορία του— στοχεύουν «στη διασφάλιση της ακριβέστερης και πιο αξιόπιστης μεταφοράς του κτίσματος στις μελλοντικές γενιές».
