Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί θετικά το σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2026 και το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό σχέδιο της Ελλάδας, σύμφωνα με το φθινοπωρινό πακέτο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Παρουσιάζοντας την αξιολόγηση για τους προϋπολογισμούς, ο επίτροπος Οικονομίας, Βλάντις Ντομπρόβσκις, ανέφερε ότι από τα 20 κράτη-μέλη της ευρωζώνης, υποβλήθηκαν 17 σχέδια προϋπολογισμών για το 2026 (πλην Βελγίου, Ισπανίας και Αυστρίας). Για τα 16 κράτη μέλη για τα οποία το Συμβούλιο έχει ενεργοποιήσει την εθνική ρήτρα διαφυγής, η αξιολόγηση λαμβάνει υπόψη την ευελιξία για αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες. Δώδεκα χώρες: Ελλάδα, Κύπρος, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία, Σλοβακία, θεωρείται ότι συμμορφώνονται πλήρως με τις δημοσιονομικές συστάσεις του Συμβουλίου και καλούνται να εφαρμόσουν τις δημοσιονομικές πολιτικές τους για το 2026, όπως έχει προγραμματιστεί.
Από την άλλη, η Επιτροπή κρίνει ότι τα σχέδια προϋπολογισμού της Κροατίας, Λιθουανίας και Σλοβενίας ενέχουν τον κίνδυνο «μη συμμόρφωσης» με τις δημοσιονομικές συστάσεις, ενώ της Ολλανδίας και της Μάλτας ενέχουν τον κίνδυνο «ουσιώδους μη συμμόρφωσης». Αυτά τα πέντε κράτη-μέλη, καλούνται να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι η δημοσιονομική πολιτική το 2026 είναι σύμφωνη με τη σύσταση του Συμβουλίου.
Η Επιτροπή έχει επίσης αξιολογήσει τις δημοσιονομικές εξελίξεις και προοπτικές στα άλλα κράτη μέλη: Επτά κράτη μέλη αξιολογούνται ως συμμορφούμενα: Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Σουηδία, Πολωνία και Ρουμανία, ενώ τρία κράτη μέλη αξιολογούνται ως διατρέχοντα κίνδυνο μη συμμόρφωσης: Βουλγαρία, Ουγγαρία και Ισπανία.
Η Επιτροπή, εντοπίζει πιθανές μακροοικονομικές ανισορροπίες για επτά κράτη μέλη: Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Ολλανδία, Σλοβακία και Σουηδία, καθώς και για τη Ρουμανία, η οποία αξιολογήθηκε ως χώρα με υπερβολικές ανισορροπίες το 2025. Γι’ αυτά τα κράτη-μέλη θα πρέπει να αξιολογηθεί κατά πόσο επηρεάζονται από ανισορροπίες που απαιτούν πολιτική δράση. Οι αξιολογήσεις θα πραγματοποιηθούν το πρώτο εξάμηνο του 2026 και οι αποφάσεις της Επιτροπής σχετικά με τις ανισορροπίες θα υποβληθούν στο πλαίσιο της Εαρινής Δέσμης του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
Εννέα χώρες σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος
Για τα εννέα κράτη μέλη που βρίσκονται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Μάλτα, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία), η διαδικασία έχει ανασταλεί. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει ότι δεν λαμβάνονται περαιτέρω διαδικαστικά μέτρα σε αυτό το στάδιο, αλλά η τρέχουσα διαδικασία παραμένει ανοιχτή και τα κράτη μέλη παραμένουν δεσμευμένα να μειώσουν το έλλειμμά τους κάτω από το όριο του 3% του ΑΕΠ. Η Επιτροπή θα επανεκτιμήσει την κατάσταση την επόμενη άνοιξη, όταν καταστούν διαθέσιμα τα στοιχεία για το 2025.
Η Επιτροπή συνέταξε επίσης έκθεση βάσει του άρθρου 126(3) της Συνθήκης, για να αξιολογήσει τη συμμόρφωση με το κριτήριο του ελλείμματος της Συνθήκης για τη Γερμανία και τη Φινλανδία. Η Επιτροπή κρίνει «δικαιολογημένη» την έναρξη διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για τη Φινλανδία.
Εκθέσεις μεταμνημονιακής επιτήρησης
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα τις εκθέσεις μεταμνημονιακής επιτήρησης, για την Ιρλανδία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Κύπρο και την Πορτογαλία. Η Επιτροπή αξιολόγησε την οικονομική, δημοσιονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση των χωρών που είχαν μπει σε προγράμματα οικονομικής βοήθειας, εστιάζοντας στην ικανότητα αποπληρωμής τους. Η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι και τα πέντε κράτη μέλη διατηρούν την ικανότητα αποπληρωμής του χρέους τους.
Συστάσεις για την οικονομική πολιτική χωρών της Ευρωζώνης το 2026
Τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης καλούνται να διασφαλίσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα τηρώντας τις καθαρές πορείες δαπανών που συνιστά το Συμβούλιο, συμπεριλαμβανομένης, όπου εφαρμόζεται, της ευελιξίας που παρέχεται για τις αμυντικές δαπάνες. Αυτό θα οδηγήσει σε έναν συνολικά ουδέτερο δημοσιονομικό προσανατολισμό το 2026 για τη ζώνη του ευρώ. Συνιστάται επίσης στα κράτη μέλη να επαναπροσδιορίσουν τις προτεραιότητες των προϋπολογισμών τους για να καλύψουν τις απαραίτητες δαπάνες για στρατηγικές επενδύσεις, να αντιμετωπίσουν τα σημεία συμφόρησης της αμυντικής βιομηχανίας και να προωθήσουν τις κοινές προμήθειες. Συνιστάται, ακόμη, στα κράτη-μέλη, να ολοκληρώσουν την εφαρμογή των Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έως τις 31 Αυγούστου 2026, εξασφαλίζοντας την πλήρη απορρόφηση των κονδυλίων της ΕΕ.
Επιπλέον, η Επιτροπή συνιστά την ενίσχυση των αγορών εργασίας, την προώθηση των επενδύσεων στην καινοτομία και σε στρατηγικούς τομείς, καθώς και την ενίσχυση της λειτουργίας της Ενιαίας Αγοράς μέσω της απλούστευσης των κανονισμών και της άρσης των εμποδίων.
Για πρώτη φορά, η Επιτροπή προτείνει σύσταση του Συμβουλίου για το ανθρώπινο κεφάλαιο
Η νέα σύσταση απευθύνεται και στα 27 κράτη μέλη και ζητά επείγουσες δράσεις για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προκλήσεων που σχετίζονται με το ανθρώπινο κεφάλαιο και μπορούν να βλάψουν την ανταγωνιστικότητα.
Τα κράτη-μέλη καλούνται να δώσουν προτεραιότητα στην εκπαίδευση και τις δεξιότητες που απαιτούνται σε στρατηγικούς τομείς για την οικονομία της ΕΕ, από την καθαρή μετάβαση, την κυκλική οικονομία και τη βιομηχανική απαλλαγή από τον άνθρακα, την υγεία και τη βιοτεχνολογία, τη γεωργία και τη βιοοικονομία, έως την αμυντική βιομηχανία και το διάστημα.
Σημειώνεται, τέλος, ότι το πακέτο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, βασίζεται στις Οικονομικές Προβλέψεις του Φθινοπώρου 2025, οι οποίες δείχνουν ότι η οικονομία της ΕΕ παραμένει ανθεκτική με μέτρια ανάπτυξη – γεγονός που οφείλεται κυρίως στην ισχυρή εγχώρια ζήτηση και στις επενδύσεις, σε μια σταθερή αγορά εργασίας και στη μείωση του πληθωρισμού. Ταυτόχρονα, η ΕΕ αντιμετωπίζει αρκετά στρατηγικά τρωτά σημεία και συνεχίζει να αντιμετωπίζει διαρθρωτικές προκλήσεις, όπως χαμηλή παραγωγικότητα, δημογραφικές πιέσεις και αυξανόμενες απαιτήσεις στα δημόσια οικονομικά που συνδέονται με την άμυνα και τη μετάβαση σε μια οικονομία ψηφιακή και απαλλαγμένη από τον άνθρακα. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και η διατήρηση υγιών δημόσιων οικονομικών θα είναι απαραίτητη για την απελευθέρωση του αναπτυξιακού δυναμικού της Ευρώπης και τη διασφάλιση της σταθερότητας.
