Με ιδιαίτερη λαμπρότητα, ανήμερα της εορτής του μεγάλου Προφήτου της Εκκλησίας μας, αγίου Προφήτου Ηλιού του Θεσβίτου, τελέστηκε η πανηγυρική θεία λειτουργία προεξάρχοντος του Ποιμενάρχου μας, Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Φιλοθέου, στον ομώνυμο πανηγυρίζοντα Ενοριακό Ιερό Ναό του αγίου Προφήτου Ηλιού Άνω Πόλης.
Ο Προφήτης Ηλίας, όπως και ο Ενώχ, ήταν οι μοναδικοί άνθρωποι, οι οποίοι λέγεται ότι αναλήφθηκαν στους ουρανούς, χωρίς να έχουν πεθάνει. Στις 20 Ιουλίου, μερα κατά την οποία τιμάται η μνήμη του Προφήτη Ηλία, δεν εορτάζουμε την κοίμηση του γιατί ο προφήτης Ηλίας λέγεται ότι δεν πέθανε. Γιορτάζουμε την ανάληψή του. Ωστόσο, σύμφωνα με κάποιους ερμηνευτές ο Απόστολος Παύλος αναφέρει ότι ο Προφήτης Ηλίας δεν ανελήφθη, όπως ο Κύριος, στον ουρανό, αλλά άφησε ο Θεός να φανεί ότι ανελήφθη και ότι ζει στη γη με το σώμα του άφθαρτο χιλιάδες χρόνια μετά.
Πάντως, σε πολλές περιοχές, ιδιαίτερα στη Θράκη και στη Μακεδονία ο Προφήτης Ηλίας θεωρούνταν κύριος της βροχής, ενώ το όνομά του συνδέθηκε τόσο με τον καλοκαιρινό ήλιο, όσο και με τις καλοκαιρινές μπόρες.
Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη ο προφήτης Ηλίας θεωρούνταν ρυθμιστής των καιρικών συνθηκών και πολλά είναι τα θαύματά του που συνδέονται με αυτή την ιδιότητα που του αποδίδεται.
Ο κίνδυνος από την κάψα του ηλίου, αλλά και από την καλοκαιρινή νεροποντή, συνδέθηκε με τον προφήτη Ηλία. Στις κορυφές των βουνών, όπου βρίσκονται πάντα τα εκκλησάκια του.
Όταν αστράφτει και βροντάει πιστεύεται ότι ο προφήτης Ηλίας κυνηγάει το δράκο ή το διάβολο με το άρμα του στον ουρανό, χρησιμοποιώντας ως όπλο τον κεραυνό. Στη Σωζόπολη μάλιστα της Θράκης πίστευαν ότι όλο το 24ωρο «ο Άι Λιας τριγυρνά τον κόσμο με το άρμα του κι όταν βροντά και αστράφτει κυνηγά διαβόλους», ενώ στην Αδριανούπολη ότι διασχίζει τους ουρανούς πάνω στο άρμα του που σέρνουν τέσσερα πύρινα άλογα. Όταν τα χτυπούσε με το μαστίγιο ακούγονταν οι αστραπές· από το άρμα ακούγονταν οι βροντές και όταν οι τροχοί του έβρισκαν σε πέτρες ακούγονταν κεραυνοί!
Σε αλλά μέρη της Μακεδονίας η δοξασία για την καταδίωξη του διαβόλου από τον προφήτη συναντάται παραλλαγμένη: Ο Ηλίας δεν κυνηγάει το διάβολο αλλά τη «λάμια», η οποία καταστρέφει τις καλλιέργειες του ανθρώπου. Οι χριστιανοί στη Βουλγαρία πίστευαν ότι ὁ άγιος κυνηγάει τη «λάμια» καθισμένος πάνω σε χρυσό άρμα καί καταδιώκει το δράκο που τρώει τα γεννήματά τους στα χωράφια. Μόλις ο προφήτης τον δει, ρίχνει εναντίον του τους κεραυνούς. Οι αστραπές μάλιστα που δεν συνοδεύονται από βροντές δεν είναι κεραυνοί, αλλά είναι οι φλόγες πού βγαίνουν από τα ρουθούνια των αλόγων του άρματος καί η λάμψη της χρυσής λόγχης του.
O προφήτης Ηλίας τιμάται στην κορυφή λόφων, υψωμάτων και βουνών («στα ψηλώματα»). Ακριβώς γι’ αυτό πολλές κορυφές φέρουν το όνομα του και οι περισσότερες έχουν εκκλησάκια ή εικονοστάσια αφιερωμένα σ’ αυτόν. Η εξήγηση για την τιμή αυτή «στα ψηλώματα» συνδέεται με διάφορες κατά περιοχές παραδόσεις του λαού.
