Ενδιαφέροντα στοιχεία προκύπτουν από τη δημοσκόπηση της Metron Analysis που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Ινστιτούτου Αλέξη Τσίπρα. Συγκεκριμένα, από τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης φαίνεται ότι οι πολίτες εμφανίζουν χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης στα πολιτικά κόμματα, τη Δικαιοσύνη και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Πόσο εμπιστεύονται οι πολίτες τους δημοκρατικούς θεσμούς; Πώς κρίνουν το έργο της Δικαιοσύνης και ποιες αλλαγές θα ήθελαν να δουν σε αυτή; Πώς επηρεάζει η εκ νέου εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ το κράτος δικαίου; Αυτά είναι τα ερωτήματα στα οποία δίνει απαντήσεις η δημοσκόπηση.
Χαμηλή η εμπιστοσύνη σε κόμματα, κυβέρνηση και ΜΜΕ
Στο ερώτημα «πόσο εμπιστεύεστε κάθε έναν από τους παρακάτω θεσμούς;», με διαφορά τις περισσότερες θετικές απαντήσεις (4+5) έλαβε η οικογένεια, καταγράφοντας ισοζύγιο έναντι των αρνητικών +77. Ακολουθούν αρκετά πιο κάτω οι Ένοπλες Δυνάμεις με +40. Τρίτος θεσμός σε εμπιστοσύνη μετρήθηκαν τα πανεπιστήμια, με ισοζύγιο +24.
Οριακά αρνητικό μετρήθηκε το ισοζύγιο για την Εκκλησία (-3) και την Αστυνομία (-7). Στους επόμενους θεσμούς αναδεικνύεται μεγάλο έλλειμμα εμπιστοσύνης των πολιτών. Δικαιοσύνη, υπερεθνικοί θεσμοί (ΕΕ, ΟΗΕ κτλ) και ΕΣΥ καταγράφονται στο φάσμα του -24 έως -31. Ακόμα χαμηλότερη είναι η εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, τις τράπεζες και το Κοινοβούλιο (περί το -50). Μάλιστα η έρευνα κρατά το βαθμό εμπιστοσύνης προς το Κοινοβούλιο ως δείκτη γενικότερης πολιτικής εμπιστοσύνης. Το αρνητικό ισοζύγιο αγγίζει το -70 σε θεσμούς όπως τα ΜΜΕ, τα συνδικάτα και τα πολιτικά κόμματα.
Κράτος Δικαίου: Έλεγχος της εξουσίας, λογοδοσία και δικαιοσύνη δεν λειτουργούν σωστά
Προβληματισμό προκαλούν οι απαντήσεις που έδωσαν οι πολίτες στην ερώτηση πόσο καλά διασφαλίζεται στην πράξη η κάθε μία από τις βασικές διαστάσεις του κράτους δικαίου. Εδώ όλα τα ισοζύγια απαντήσεων είναι αρνητικά, με πρώτο από το τέλος τον έλεγχο της εξουσίας-λογοδοσία (-59).
Οι ερωτώμενοι επίσης θεωρούν κατά πλειοψηφία πως δεν διασφαλίζονται επαρκώς η ισότητα ευκαιριών (-47), η αμεροληψία της Δικαιοσύνης (-46), η διάκριση των τριών εξουσιών (-39) και η ισονομία (-37). Αρνητικό μεν αλλά όχι εντελώς απογοητευτικό είναι το ισοζύγιο όσον αφορά στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (-29) και την ανεμπόδιστη λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών (-23).
Εννιά στους δέκα βλέπουν υπερβολικά αργή τη Δικαιοσύνη
Η ταχύτητα απονομής είναι το σοβαρότερο από τα προβλήματα που μαστίζουν τη Δικαιοσύνη, σύμφωνα με την έρευνα της Metron Analysis, αφού το 91% απάντησαν πως τη θεωρούν αργή. Μεγάλα ποσοστά συγκεντρώνουν επίσης οι απαντήσεις «πολιτικά ελεγχόμενη» (79%), «ανεπαρκής στην οργάνωση» (76%), «νομικά δαιδαλώδης» (74%) και «κοινωνικά άδικη» (70%).
Ακολουθούν οι απαντήσεις «οικονομικά ελεγχόμενη» (67%) και «υπερβολικά επιεικής» (51%). Στον αντίποδα 29% κρίνει ότι η Δικαιοσύνη είναι «υπερβολικά αυστηρή» (29) ενώ μόνο το 27% βρίσκει πως η Δικαιοσύνη είναι «ανεξάρτητη».
Ανεπάρκεια στον τρόπο λειτουργίας της Δικαιοσύνης
Επίσης το 74% του συνόλου εκτιμά ότι γίνεται προσπάθεια συγκάλυψης στην υπόθεση των Τεμπών και το 72% πιστεύει ότι έγινε αντίστοιχη προσπάθεια στην υπόθεση των υποκλοπών.
Πάνω από 7 στους 10 θεωρούν ότι η Δικαιοσύνη δεν χειρίζεται με επάρκεια σημαντικές υποθέσεις που απασχολούν την κοινή γνώμη.
Παράλληλα, σχεδόν 9 στους 10 θεωρούν ότι το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την ελληνική Δικαιοσύνη χρειάζεται σοβαρές αλλαγές. Μία από αυτές είναι η αλλαγή του τρόπου επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, καθώς ο ορισμός της από την Εκτελεστική Εξουσία θεωρείται ότι θίγει τη ζητούμενη ανεξαρτησία της.
Ανάμεσα σε εναλλακτικές επιλογές, η πλειοψηφία (56%) προτείνει τον ορισμό της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από μια ανεξάρτητη αρχή αποτελούμενη δικαστές, δικηγόρους και εκπροσώπους κοινωνικών φορέων.
Τέλος, η πρώτη αντίδραση στις πιθανές επιδράσεις της εκλογής Τραμπ σε θέματα Κράτους Δικαίου είναι αρνητική – αλλά έχει και σαφές πολιτικό πρόσημο.
