Τι προβλέπει για την Ελλάδα το Ταμείο – Σταθερότητα και μικρότερες προσδοκίες για το 2025-2026 – Ανησυχία για το διεθνές περιβάλλον εκφράζει το Ταμείο
ΔΝΤ: Ανάπτυξη 2% έως και το 2026 για την ελληνική οικονομία, αλλά και ρίσκα από το διεθνές περιβάλλον
Μια διετία σταθερής αλλά μετρημένης οικονομικής ανάπτυξης, σκιαγραφεί για την Ελλάδα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Με τη νέα έκθεση World Economic Outlook, προβλέπει ρυθμό επέκτασης του ΑΕΠ στο 2% τόσο για το 2025 όσο και για το 2026.
Οι εκτιμήσεις αυτές διαμορφώνουν ένα πιο συντηρητικό σενάριο σε σύγκριση με τις κυβερνητικές προβλέψεις, οι οποίες στο προσχέδιο του προϋπολογισμού ανέρχονται σε 2,2% για το 2025 και 2,4% για το 2026.
Η επιφυλακτικότητα του Ταμείου
Η απόκλιση μεταξύ των δύο σεναρίων, αν και δεν είναι δραματική, αντικατοπτρίζει τη μεγαλύτερη επιφύλαξη του ΔΝΤ απέναντι στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Η συνεχιζόμενη γεωπολιτική αστάθεια, η παραμονή των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα και η χλιαρή δυναμική του παγκόσμιου εμπορίου αποτελούν τους κύριους παράγοντες που τροφοδοτούν αυτή την προσέγγιση. Παρόλα αυτά, η ελληνική οικονομία εμφανίζεται να διατηρεί την ανθεκτικότητά της, στηριζόμενη σε τρεις βασικούς πυλώνες: τις επενδύσεις, την τουριστική βιομηχανία και τα έργα που χρηματοδοτούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Μονοψήφια ανεργία
Στο κεφάλαιο της απασχόλησης, το ΔΝΤ προβλέπει συνέχιση της πτωτικής πορείας της ανεργίας, με το ποσοστό να υποχωρεί από 9% το 2025 σε 8,4% το 2026. Τα επίπεδα αυτά προσεγγίζουν σημαντικά τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης (9,1% και 8,6% αντίστοιχα) και αποτελούν ένδειξη της σταδιακής ομαλοποίησης της αγοράς εργασίας. Η μείωση της ανεργίας αποδίδεται κυρίως στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε τομείς όπως οι υπηρεσίες, η ενέργεια και οι υποδομές. Ωστόσο, παρά την πρόοδο, η Ελλάδα εξακολουθεί να καταγράφει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας στην Ευρωζώνη.
Επίμονος ο πληθωρισμός
Για τον πληθωρισμό, το ΔΝΤ εκτιμά υποχώρηση στο 2,5% το 2026, δηλαδή πιο αργή αποκλιμάκωση έναντι πρόβλεψης της κυβέρνησης για 2,2% στο προσχέδιο προϋπολογισμού.
Η σταδιακή αυτή ομαλοποίηση του κόστους ζωής έρχεται μετά από μια περίοδο έντονων ανατιμήσεων που επιβάρυναν σημαντικά τα νοικοκυριά. Ωστόσο το Ταμείο επισημαίνει ότι οι πιέσεις στην αγοραστική δύναμη των πολιτών θα συνεχίσουν να υφίστανται, κυρίως λόγω της αστάθειας στις διεθνείς τιμές ενέργειας και των αυξημένων μισθολογικών απαιτήσεων.
«Αγκάθι» το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών
Πιο ανησυχητική εμφανίζεται η εικόνα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο προβλέπεται να παραμείνει σε αρνητικό έδαφος, διαμορφούμενο στο -5,8% του ΑΕΠ το 2025 και στο -5,3% το 2026.
Το αρνητικό αυτό ισοζύγιο έχει δύο αναγνώσεις:
- δεν συνδέεται με τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, αλλά αντανακλά μια διαρθρωτική ανισορροπία της εθνικής οικονομίας. Η Ελλάδα εισάγει περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες από όσα εξάγει. Αυτή η δυσαναλογία υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης της εξαγωγικής ικανότητας της χώρας και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητάς της.
- το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών είναι χρόνιο μεν πρόβλημα, αλλά έχει μια ιδιαίτερη εξήγηση για το 2026. Καθώς αναμένεται αύξηση ρεκόρ στις επενδύσεις ρεκόρ (+16,2%) αυξάνεται η ζήτηση για πρώτες ύλες και αγαθά από το εξωτερικό, για να ολοκληρωθούν αυτά projects. Μετά την ολοκλήρωσή τους, οι εισαγωγές που απαιτήθηκαν θα σταματήσουν, οι επενδύσεις όμως θα μείνουν και θα παράγουν προσφέροντας περισσότερα στην εθνική οικονομία και τις εξαγωγές.
«Οφειλέτες» παρά την πρόοδο
Η ίδια έκθεση, υπενθυμίζει και κάτι άλλο ακόμα: τα Μνημόνια τέλειωσαν, η Ελλάδα όμως παραμένει μια χώρα που χρωστάει πολλά -και για αυτό «ελέγχεται» πλέον και από τους Οίκους Αξιολόγησης για να μπορεί να δανείζεται με ευνοϊκότερους και βιώσιμους όρους.
Το ΔΝΤ εντάσσει την Ελλάδα στην κατηγορία των «Ευρωπαίων οφειλετών» (European debtors), μαζί με χώρες όπως η Κύπρος, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία. Η κατηγοριοποίηση αυτή διαφοροποιεί τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου από αυτές του Βορρά – όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Ελβετία – που χαρακτηρίζονται ως «Ευρωπαίοι πιστωτές» (European creditors). Επιπλέον, αν και η χώρα αντιμετωπίζει τις δημοσιονομικές αδυναμίες της, παραμένουν μεγάλες διαρθρωτικές ανισορροπίες εντός της Ευρωζώνης, με τον ευρωπαϊκό Νότο να παραμένει περισσότερο εξαρτημένος από τις εισαγωγές.
Η συνολική εικόνα που αναδύεται από τις προβλέψεις του ΔΝΤ είναι αυτή μιας σταθερής αλλά εύθραυστης ανάπτυξης, με σταδιακή αποκλιμάκωση της ανεργίας και του πληθωρισμού. Ωστόσο, η συνέχιση της θετικής πορείας θα εξαρτηθεί από τρεις κρίσιμες παραμέτρους: αποτελεσματική αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και ενίσχυση των εξαγωγικών επιδόσεων της χώρας. Η επιτυχής υλοποίηση έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη στήριξη της επενδυτικής δραστηριότητας, ενώ η βελτίωση του εξαγωγικού προφίλ είναι απαραίτητη για τη μείωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
