Ο Λευκός Οίκος έγινε χθες το επίκεντρο μιας ιστορικής στιγμής για τον Νότιο Καύκασο. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο Αζέρος πρόεδρος Ιλχάμ Αλίεφ και ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν υπέγραψαν την Κοινή Δήλωση που τερματίζει δεκαετίες συγκρούσεων και ανοίγει τον δρόμο για μια νέα εποχή συνεργασίας.
Η συμφωνία, με πλήρη τίτλο Agreement on Establishment of Peace and Inter-State Relations, προβλέπει οριστική οριοθέτηση συνόρων, εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων και διατήρηση της ειρήνης υπό διεθνή επιτήρηση.
Παράλληλα, οι δύο χώρες συμφώνησαν στο κλείσιμο της διαδικασίας του Μινσκ στον ΟΑΣΕ, η οποία επί χρόνια αποτελούσε άκαρπη διαπραγματευτική πλατφόρμα.
Κεντρικό στοιχείο της δήλωσης είναι η δέσμευση για πλήρη και ανεμπόδιστη διασύνδεση μεταξύ του κυρίως Αζερμπαϊτζάν και της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχιτσεβάν μέσω αρμενικού εδάφους, με αμοιβαία οφέλη για την Αρμενία σε διεθνές και εσωτερικό επίπεδο.
Το έργο φέρει την ονομασία «Trump Route for International Peace and Prosperity» (TRIPP) και θα υλοποιηθεί με τη συνεργασία ΗΠΑ, Αρμενίας και τρίτων χωρών.
Η δήλωση απορρίπτει ρητά κάθε χρήση βίας για την απόκτηση εδαφών και αποκλείει οποιαδήποτε μορφή εκδίκησης. Στόχος, όπως τονίζεται, είναι το κλείσιμο του «κεφαλαίου έχθρας» και η δημιουργία σταθερών σχέσεων καλής γειτονίας.
Στο πολιτικό σκέλος, η Ουάσιγκτον ενισχύει τον ρόλο της ως ρυθμιστή στην περιοχή, μειώνοντας τη ρωσική επιρροή και αναβαθμίζοντας την παρουσία της σε μια γεωστρατηγική ζώνη όπου τα ενεργειακά και οι οδικοί διάδρομοι έχουν τεράστια σημασία.
Ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης της Αρμενίας, Αλέν Σιμονιάν, συνόψισε το κλίμα αισιοδοξίας με ανάρτησή του:
«Δεν θα υπάρξει πια πόλεμος. Τα παιδιά μας δεν θα θυσιαστούν. Οι δρόμοι ανοίγουν. Όλα τα σύνορα στην περιοχή θα είναι ανοιχτά. Η οικονομία μας θα αναπνεύσει. Κάθε μέρα το κράτος μας θα γίνεται πιο ανεξάρτητο και κυρίαρχο. Ζήτω η Ειρήνη, ζήτω η πραγματική Δημοκρατία της Αρμενίας».
Με την υπογραφή της Κοινής Δήλωσης, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν επιχειρούν να μετατρέψουν ένα πεδίο πολέμου σε γέφυρα συνεργασίας.
Η επιτυχία ή η αποτυχία της θα φανεί στην πράξη, όμως η 8η Αυγούστου 2025 μένει ήδη στην ιστορία ως η μέρα που δύο εχθροί έδωσαν τα χέρια στην Ουάσιγκτον.
