του Δημήτρη Κουτσούκου
Η διπλή ιδιότητα του Τομ Μπάρακ ως πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών στην Τουρκία και ειδικού απεσταλμένου για τη Συρία δεν είναι απλώς προβληματική.
Είναι επικίνδυνη.
Και πρέπει να τερματιστεί άμεσα.
Ο Μπάρακ τοποθετήθηκε με την ελπίδα ότι θα υπερασπιστεί τα αμερικανικά συμφέροντα στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Αντιθέτως, επέλεξε να ευθυγραμμιστεί με τις τουρκικές επιδιώξεις, υποβαθμίζοντας τις γεωπολιτικές ισορροπίες και αγνοώντας εγκλήματα πολέμου που δεν επιτρέπεται να αγνοούνται.
Στη Συρία, ο Μπάρακ εμφανίστηκε ως παθητικός παρατηρητής:
- Δεν αντέδρασε στη βίαιη καταστολή και τις σφαγές που διαπράχθηκαν από την οργάνωση HTS του Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι σε βάρος μειονοτήτων.
- Υποτίμησε τη στρατηγική σημασία των Κούρδων, αμερικανικών συμμάχων στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους.
- Προσέβαλε την αξιοπρέπεια Λιβανέζων και άλλων περιφερειακών παικτών, με μια ρητορική που έμοιαζε περισσότερο με δελτίο τύπου της Άγκυρας, παρά με θέση διπλωμάτη των ΗΠΑ.
Από την άλλη πλευρά, στην Τουρκία, ο Μπάρακ λειτούργησε ως ενδιάμεσος των τουρκικών επιδιώξεων στη Συρία. Αντί να διατηρεί αποστάσεις, φάνηκε να ενεργεί υπέρ του τουρκικού σχεδιασμού – εις βάρος των αμερικανικών θέσεων.
Η σύγκρουση συμφερόντων είναι προφανής.
Δεν μπορεί ο ίδιος άνθρωπος να εκπροσωπεί τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Άγκυρα και ταυτόχρονα να παρεμβαίνει στις υποθέσεις της Συρίας, μιας χώρας στην οποία η Τουρκία έχει άμεση και ενεργή εμπλοκή.
Το αποκορύφωμα; Οι πρόσφατοι ισραηλινοί βομβαρδισμοί στη Δαμασκό, που ήρθαν εν μέρει ως αποτέλεσμα της απόλυτης αδράνειας και των λανθασμένων εκτιμήσεων Μπάρακ.
Εκείνος χαρακτήριζε «απλές συμπλοκές» τις επιθέσεις εναντίον αμάχων, ενώ η κατάσταση είχε ήδη ξεφύγει.
Η παρουσία του δεν εξυπηρετεί πια ούτε την Ουάσινγκτον, ούτε την περιφερειακή σταθερότητα. Αντιθέτως, διευκολύνει την Τουρκία να προωθεί ανενόχλητη την πολιτική της στη Συρία, μέσω ενός αμερικανού διπλωμάτη που δεν εμπνέει καμία εμπιστοσύνη.
Η παραίτησή του από το ρόλο του ειδικού απεσταλμένου για τη Συρία είναι το ελάχιστο που πρέπει να γίνει.
Η αποχώρησή του από την πρεσβεία της Άγκυρας είναι το απαραίτητο επόμενο βήμα.
Όσο ο Τομ Μπάρακ παραμένει στη θέση του, οι Ηνωμένες Πολιτείες εκπροσωπούνται από έναν άνθρωπο που απέτυχε να διακρίνει τους συμμάχους από τους σφαγείς.