Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Αιγύπτου, μέσω του GREGY, τα κοιτάσματα αερίου και η μετανάστευση, βρέθηκαν ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι στο Μέγαρο Μαξίμου, με τους δύο ηγέτες, Ελλάδας και Αιγύπτου, να παραχωρούν συνέντευξη Τύπου, μετά την ολοκλήρωση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας ανάμεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο. «Υπογράψαμε με τον Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι διακήρυξη για τη στρατηγική εταιρική σχέση Αθήνας- Καΐρου», είπε αρχικά ο Έλληνας πρωθυπουργός, στη συνέντευξη Τύπου.
Επαναβεβαιώθηκε επίσης η σημασία του εμβληματικού έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Αιγύπτου (GREGY Interconnector) για την ενεργειακή ασφάλεια τόσο της Ευρώπης όσο και της Αφρικής και τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακής πύλης της Ευρώπης για την εισαγωγή «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας από τη Βόρεια Αφρική. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν ακόμη για την εφαρμογή της συμφωνίας μετακλήσεων εποχικού εργατικού δυναμικού ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο.
Επίσης, αναφέρθηκαν στον ιδιαίτερο συμβολισμό της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και στη σημασία διατήρησης του χαρακτήρα της ως ζωντανού και λειτουργικού φάρου του Ελληνορθόδοξου κόσμου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Abdel Fattah El-Sisi αντάλλαξαν απόψεις για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, με έμφαση την κατάσταση στη Γάζα, τη Συρία και τη Λιβύη, αλλά και το Κυπριακό.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Ελλάδα θεωρεί την Αίγυπτο εταίρο-κλειδί με κομβικό ρόλο στις περιφερειακές εξελίξεις. Στο πλαίσιο του 1ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας υπογράφηκαν τρία μνημόνια συνεργασίας για τη Ναυτιλία, την Πολιτιστική συνεργασία και για τον τομέα των Τεχνολογιών, Πληροφορικής και Επικοινωνιών.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη
«Καλωσορίζω στην Αθήνα τον πολύ καλό φίλο Πρόεδρο El-Sisi και όλα τα μέλη της αιγυπτιακής αντιπροσωπείας στο πλαίσιο του 1ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία, αλλά και τη μεγάλη προοπτική των σχέσεων Ελλάδος και Αιγύπτου. Σχέσεις με πολύ βαθιές ρίζες στην ιστορία, όμως και με πολύ δυνατά κλαδιά, που αποδίδουν καρπούς στο παρόν και είναι και πολύ έτοιμα να απλωθούν μακριά στο μέλλον.
Με τη Διακήρυξη για τη Στρατηγική Εταιρική Σχέση, την οποία μόλις πριν από λίγο υπογράψαμε, επιβεβαιώνουμε έμπρακτα την κοινή βούληση να αναβαθμίσουμε ακόμα περισσότερο τη στενή συνεργασία μας. Ενώ οι τακτικές διαβουλεύσεις τις οποίες αποφασίσαμε, τα μνημόνια τα οποία υπογράψαμε, ανοίγουν σημαντικούς νέους δρόμους σε πολλά πεδία: από την ενέργεια και τη ναυτιλία, μέχρι την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, αλλά και τις διμερείς εμπορικές μας σχέσεις, τις οποίες συμφωνήσαμε να εργαστούμε εντατικά, ώστε να μπορέσουμε να τις κάνουμε ακόμα πιο ισχυρές.
Θέλω να τονίσω ότι με την Αίγυπτο είχαμε και έχουμε μια πολύ στενή συνεργασία σε πολύ κρίσιμα ζητήματα της περιοχής, τα οποία προσεγγίζουμε πάντα σύμφωνα με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου. Πριν από πέντε χρόνια υπογράψαμε μία συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, μία συμφωνία υποδειγματική, σημαντική για ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, η οποία αποδίδει καρπούς και για τις δύο χώρες μας.
Μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου υπάρχουν υγιείς βάσεις για να συνεχίσουμε μαζί, συντονισμένα, να αντιμετωπίζουμε τις κοινές προκλήσεις οι οποίες υπάρχουν στο ευρύτερο περιβάλλον μας. Και σήμερα Αθήνα και Κάιρο -θέλω να το τονίσω αυτό- βρίσκονται στην ίδια όχθη απέναντι σε αυτές τις μεγάλες προκλήσεις.
Και επιτρέψτε μου εδώ, κ. Πρόεδρε, να κάνω μία ξεχωριστή αναφορά στην Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά, ένα σπάνιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, το οποίο συνδέει τις δύο χώρες μας. Θέλω να σας ευχαριστήσω ιδιαίτερα για το προσωπικό σας ενδιαφέρον -το τονίζω, το προσωπικό σας ενδιαφέρον- το οποίο έχετε επιδείξει για την προστασία της Μονής και του Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της.
Εν μέσω μιας ολοένα και αυξανόμενης διεθνούς αβεβαιότητας, οι χώρες μας αποτελούν πυλώνες σταθερότητας, με κοινές επιδιώξεις σε μεγάλα προβλήματα της περιοχής. Με πρώτο, βέβαια, το Κυπριακό, τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του οποίου στηρίζουμε, μια λύση βασισμένη πάντα στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Και θέλω να ευχαριστήσω την Αίγυπτο για τη διαχρονική της στήριξη σε αυτή την προσπάθεια.
Ξέρουμε ότι μια τέτοια εξέλιξη θα λειτουργούσε προς όφελος όχι μόνο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου. Γι’ αυτό και δεν μπορούν και σήμερα ακόμα να διακινούνται μη αποδεκτές θέσεις περί δύο κρατών, ούτε και προκλητικές δηλώσεις, οι οποίες τελικά το μόνο το οποίο επιτυγχάνουν είναι να φορτίζουν το κλίμα προσέγγισης και διαλόγου το οποίο επιχειρείται αυτή τη στιγμή να αποκτήσει κάποια παραπάνω δυναμική.
Για να το πω διαφορετικά: κανένα παράνομο τετελεσμένο δεν μπορεί να έχει ισχύ στο μέλλον.
Συζητήσαμε επίσης με τον φίλο Πρόεδρο για τον κεντρικό ρόλο τον οποίο έχει η Αίγυπτος σε μια νέα εκεχειρία στη Γάζα. Σήμερα πρώτιστη ανάγκη είναι να σταματήσουν οι εχθροπραξίες και, κυρίως, να αποκατασταθεί η ροή ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους. Και αμέσως μετά, και με την ενεργό συμμετοχή και των δύο κρατών μας, να εκκινήσει μια ειλικρινής πολιτική διαδικασία για το Παλαιστινιακό, με στόχο τη μοναδική, όπως συμφωνούμε, εφικτή λύση των δύο κρατών.
Θέλω στο πλαίσιο αυτό να πω ότι η χώρα μας χαιρετίζει το αραβικό σχέδιο ανασυγκρότησης της Γάζας, στην εκπόνηση του οποίου η Αίγυπτος παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Πρόκειται για μία εξαιρετική πρωτοβουλία, που αποτελεί και μία ρεαλιστική βάση συζήτησης για την επόμενη μέρα.
Και θέλω να επαναλάβω ότι η χώρα μας, η οποία μάλιστα αυτόν τον μήνα έχει και την Προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας, είναι έτοιμη να συμβάλει σε κάθε πρωτοβουλία η οποία θα επιχειρήσει να προβάλει και να ενισχύσει την περιφερειακή σταθερότητα.
Είναι κοινές οι θέσεις μας και ως προς τις εξελίξεις στη Συρία. Εκεί τασσόμαστε υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας ενός ενιαίου κράτους, με τη συμμετοχή όλων των Σύρων, που θα λειτουργεί και αυτό στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας. Νομίζω ότι και η νέα ηγεσία θα πρέπει να αποδείξει εμπράκτως ότι θα κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Αναφέρομαι ασφαλώς στην προστασία των δικαιωμάτων όλων των Σύρων πολιτών, των γυναικών, όλων των κοινοτήτων, με έμφαση στους Χριστιανούς. Γεγονότα όπως οι τραγικές σφαγές Αλαουιτών, Χριστιανών τον περασμένο Μάρτιο, Δρούζων πρόσφατα, εκπέμπουν αρνητικά μηνύματα. Και η μόνη απάντηση θα πρέπει να είναι ότι οι υπεύθυνοι θα πρέπει να λογοδοτήσουν σύντομα στη Δικαιοσύνη.
Μιλήσαμε και για τα θέματα που μας απασχολούν, τα θέματα της Λιβύης, την κατάσταση η οποία επικρατεί, την ανάγκη να αναβιώσει μια πολιτική διαδικασία, να σταματήσουν οι ξένες παρεμβάσεις αποσταθεροποίησης και να οδηγηθεί τελικά, κάποια στιγμή, αυτή η τόσο πονεμένη χώρα σε εκλογές. Έτσι ώστε ο ίδιος ο λαός να μπορεί να αποφασίσει ελεύθερος για το μέλλον του.
Συζητήσαμε θέματα τα οποία αφορούν στη μετανάστευση, την παράνομη, τη νόμιμη μετανάστευση. Θέλω να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο Sisi για την επιμονή την οποία έχει επιδείξει έτσι ώστε να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε στην πράξη τη συμφωνία την οποία έχουμε υπογράψει για νόμιμη μετάκληση εργατικού δυναμικού από την Αίγυπτο στην πατρίδα μας. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες, όχι μόνο στον πρωτογενή τομέα, αλλά στον κλάδο των κατασκευών, στον κλάδο της μεταποίησης.
Η Ελλάδα και η Αίγυπτος είναι δύο φιλικές χώρες και θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε Αιγύπτιους, νέους Αιγύπτιους, να έρθουν νόμιμα στην πατρίδα μας, να δουλέψουν εδώ. Αυτή είναι και η καλύτερη απάντηση σε όσους ισχυρίζονται ότι η πολιτική της Ελλάδος αλλά και της Ευρώπης εξαντλείται μόνο στον περιορισμό της παράνομης μετανάστευσης.
Δεν πρέπει να επιλέγουν οι διακινητές, κ. Πρόεδρε, ποιος θα εισέρχεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα πρέπει να είναι μία οργανωμένη απόφαση, την οποία θα τη λαμβάνουν κυρίαρχα τα κράτη της Ευρώπης με στενή συνεργασία, και σε στενή συνεργασία με φίλες χώρες όπως είναι η Αίγυπτος.
Θέλω, τέλος, να αναφερθώ και στην πολύ μεγάλη σημασία την οποία αποδίδουμε στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας, στην ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, με πολύ μεγάλη έμφαση στα γεγονότα τα οποία λαμβάνουν χώρα στην Ερυθρά Θάλασσα και τα οποία έχουν σημαντική αντανάκλαση και στην οικονομία της Αιγύπτου, ως προς την κίνηση η οποία διέρχεται από τη Διώρυγα του Σουέζ.
Η Ελλάδα έχει αναπτύξει μια πολύ έντονη κινητικότητα στον τομέα αυτό. Μάλιστα στις 20 Μαΐου θα έχω την ευκαιρία να προεδρεύσω στο Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, σε μία ειδική συνεδρίαση με αποκλειστικό θέμα την ελευθερία της ναυσιπλοΐας, την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, ένα θέμα στο οποίο τα συμφέροντά μας είναι απολύτως ταυτισμένα.
Τέλος, να επαναλάβω, κ. Πρόεδρε, ότι η Ελλάδα είναι σταθερός σύμμαχος της Αιγύπτου και σε ζητήματα τα οποία αφορούν στις σχέσεις της πατρίδας σας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παίξαμε και εμείς τον δικό μας ρόλο έτσι ώστε να μπορέσουμε να υπογράψουμε αυτή τη σημαντική Συμφωνία Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αιγύπτου.
Μια σχέση η οποία θα μας δώσει την ευκαιρία να μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε και να αναπτύξουμε σημαντικότατα έργα κοινού ενδιαφέροντος, όπως το project της ηλεκτρικής διασύνδεσης, τον αγωγό GREGY, ο οποίος θα δώσει τη δυνατότητα στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη να εισάγει φθηνή ενέργεια, ηλιακή, αλλά πρωτίστως αιολική, την οποία έχετε τη δυνατότητα να παράγετε σε πολύ ανταγωνιστικό κόστος και να εξάγετε στην Ευρώπη.
Και βέβαια, να επαναλάβω ότι στον τομέα της ενέργειας υπάρχουν και πολλά άλλα έργα κοινού ενδιαφέροντος τα οποία μπορούμε να ωριμάσουμε, όπως, για παράδειγμα, έργα μεταφοράς και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, αλλά και κοινές πρωτοβουλίες τις οποίες μπορούμε να αναλάβουμε στα πλαίσια του έντονου ενδιαφέροντος που η πατρίδα μου, η Ελλάδα, δείχνει για την έρευνα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων, πρωτίστως φυσικού αερίου, στη λεκάνη νοτίως της Κρήτης.
Μάλιστα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ο αρμόδιος Υφυπουργός θα ταξιδέψουν σε λίγο στο Χιούστον των Ηνωμένων Πολιτειών προκειμένου να έχουν συζητήσεις και με την Exxon αλλά και με τη Chevron για το πώς αυτά τα σχέδια μπορούν να ωριμάσουν με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα.
Να κλείσω, κ. Πρόεδρε, ευχαριστώντας σας και πάλι για τις παραγωγικές συζητήσεις. Να επαναλάβω και πάλι ότι αισθανόμαστε ότι υποδεχόμαστε στην πατρίδα μας έναν πραγματικό φίλο. Έχει πολύ μεγάλη σημασία να είμαστε απολύτως ευθυγραμμισμένοι σε αυτό το ταραγμένο διεθνές περιβάλλον.
Και να κλείσω εκφράζοντας τα θερμά μου συγχαρητήρια για τη λειτουργία και τα εγκαίνια του μεγάλου Αιγυπτιακού Μουσείου τα οποία ετοιμάζετε για τον μήνα Ιούλιο, ένα εμβληματικό έργο ανάδειξης του αιγυπτιακού πολιτισμού. Είμαστε σίγουροι ότι θα είμαστε μαζί σας σε αυτή την πολύ σημαντική στιγμή για τη χώρα σας».
Τι είπε ο Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Αιγύπτου εξέφρασε τις ευχαριστίες του για την υποδοχή αλλά και τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό, που αποδεικνύει, όπως είπε, τις άριστες σχέσεις μεταξύ μας. «Είμαστε αποφασισμένοι να έχουμε αυτή την εταιρική στρατηγική σχέση με την Ελλάδα, με αμοιβαίο σεβασμό», είπε.
Σε αυτό το πλαίσιο υπενθύμισε ότι η Ελλάδα το 2011 είχε προσπαθήσει μέσω της ΕΕ να μεταφέρει την άποψη της Αιγύπτου και πέτυχε σε αυτό. «Δείχνει πόσο ιστορικές είναι οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών», είπε.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην Αγία Αικατερίνη στο Σινά, καθώς όπως είπε, οι άνθρωποι στην Αίγυπτο τα τελευταία 10 χρόνια πιστεύουν ότι θα πρέπει να γίνει σεβαστή η πολυφωνία.
Παράλληλα, υποστήριξε ότι η υπογραφή της διακήρυξης ισχυροποιεί ακόμη περισσότερο τις σχέσεις των δύο χωρών, ενώ υπήρξαν συμφωνίες σε μια σειρά από τομείς. Παράλληλα, αναφέρθηκε στη σύνδεση Ελλάδας και Αιγύπτου, κάνοντας λόγο για ένα ευρύτερο και όχι διμερές έργο. «Επιθυμούμε να συνεργαστούμε με την Ελλάδα για το φυσικό αέριο και για το θέμα των Αιγύπτιων εργατών», είπε. Σε αυτό το πλαίσιο, υπενθύμισε ότι η κυβέρνησή του είχε ζητήσει να υπάρχουν χώροι λατρείας για μουσουλμάνους και χριστιανούς.
