Τάξη στο αρρύθμιστο πεδίο για τα περιφερειακά κανάλια έχει στόχο να βάλει το νομοσχέδιο που παρουσιάστηκε, χθες, στο υπουργικό συμβούλιο για τα περιφερειακά κανάλια μέσα από νέα διαδικασία αδειοδότησης που θα υλοποιείται από το ΕΣΡ.
Μέχρι και σήμερα, 86 τηλεοπτικοί σταθμοί περιφερειακής εμβέλειας λειτουργούν υπό το καθεστώς της «νόμιμης λειτουργίας», εγγεγραμμένοι σε ειδικό Μητρώο του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Αρχικά, αυτό θα ήταν ένα μεταβατικό και προσωρινό καθεστώς, που όμως κατέληξε να διαρκεί επί δεκαετίες. Αποτέλεσμα αυτής της προσωρινότητας είναι, στην πράξη, οι περιφερειακοί τηλεοπτικοί σταθμοί να μην υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους, λειτουργώντας σε ένα τοπίο ως επί το πλείστον αρρύθμιστο.
Με το νομοσχέδιο που έχει τίτλο «Αδειοδότηση παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης περιφερειακής εμβέλειας και λοιπές διατάξεις», η κυβέρνηση νομοθετεί μια ολοκληρωμένη διαδικασία οριστικής αδειοδότησης των περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών, δίνοντας τέλος σε μια σημαντική θεσμική, αλλά και νομική εκκρεμότητα. Στόχος είναι να εξασφαλιστεί η διαφάνεια, η λογοδοσία, η βιωσιμότητα, καθώς και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και η εργασιακή ασφάλεια δημοσιογράφων και προσωπικού.
«Το νομοσχέδιο για τα περιφερειακά κανάλια δεν είναι απλώς άλλη μια παρέμβαση, για το νοικοκύρεμα στο χώρο των ΜΜΕ», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, συμπληρώνοντας: «Είναι μια ακόμα απόδειξη ότι έχουμε σχέδιο, το οποίο υλοποιείται βήμα-βήμα και στόχος του είναι ξεκάθαρος: Δίνουμε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να λειτουργήσουν με όρους νομιμότητας, κάτι που αγνοείτο εδώ και δύο δεκαετίες, καθώς το τοπίο της αδειοδότησης τους, ήταν αρρύθμιστο. Έτσι θα προστατευτούν οι υγιείς επιχειρήσεις, θα διασφαλιστούν και οι θέσεις εργασίας, όσων απασχολούνται σε αυτές και θα ανοίξουν ακόμα περισσότερες, ενισχύοντας την αναπτυξιακή δυναμική των καναλιών, δίνοντας πνοή στην ελληνική περιφέρεια. Ταυτόχρονα, όμως, οι κανόνες που βάζουμε σέβονται και το τηλεοπτικό κοινό, καθώς ωθούν τις επιχειρήσεις για την παραγωγή ποιοτικού περιεχόμενου».
Τι προβλέπει το νέο σχέδιο νόμου
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου καταργούνται οι προβλέψεις του ν. 4339/2015 («Νόμου Παππά») για την αδειοδότηση (και) των περιφερειακών σταθμών οι οποίες βασίζονται στο μοντέλο της δημοπρασίας για την απόκτηση των αδειών.
Ως αρμόδια εποπτεύουσα Αρχή που θα υλοποιήσει τη διαδικασία και θα εξακολουθήσει να εποπτεύει τη λειτουργία των τηλεοπτικών σταθμών παραμένει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ). Θεωρώντας ότι το μοντέλο «δημοπρασίας» του προηγούμενου νόμου απέτυχε, το νέο νομοσχέδιο προβλέπει ότι το αντίτιμο για την απόκτηση άδειας αντικαθίσταται από ετήσιο κόστος εποπτείας υπέρ του ΕΣΡ, καθαρά συμβολικού ύψους και με αναλογικά κριτήρια ανά περιοχή. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι με τη διάταξη αυτή θα αδειοδοτούνται υγιείς επιχειρήσεις που σέβονται τη νομιμότητα και τους εργαζόμενους.
Παράλληλα, εξορθολογίζονται οι όροι λειτουργίας και τίθενται κανόνες, όπως ο περιορισμός και η θέσπιση συγκεκριμένων κανόνων για τη «δικτύωση» περιφερειακών σταθμών, δεδομένου ότι σήμερα παρατηρείται συχνά το φαινόμενο τηλεοπτικό περιεχόμενο ενός περιφερειακού σταθμού να αναμεταδίδεται σε άλλες περιφέρειες, καθιστώντας κατ’ ουσίαν και ατύπως το εν λόγω περιεχόμενο «πανελλαδικής εμβέλειας». Για το λόγο αυτό, ενισχύεται σημαντικά ο εποπτικός ρόλος του ΕΣΡ.
Επιπλέον, καλύπτεται το κενό ως προς τη δυνατότητα εκπομπής από τους περιφερειακούς τηλεοπτικούς σταθμούς προγράμματος σε υψηλή ευκρίνεια (HD) και δημιουργείται το πλαίσιο για προσαρμογή σε συγκεκριμένο τεχνολογικό πρότυπο εκπομπής (DVB-T2) που θα μπορεί προοδευτικά να δώσει τη δυνατότητα να «ανοίξουν» περισσότερες «θέσεις» για περιφερειακά μέσα (κυρίως σε HD) ακόμα και για περιοχές που τώρα είναι κορεσμένες.
«Η δική μας δέσμευση είναι για μια αδιάβλητη και διαφανή, διαδικασία αδειοδότησης, με εγγυήσεις το κύρος και την ανεξαρτησία του ΕΣΡ, το οποίο είναι αυτό που θα δώσει το “πράσινο φως”, ώστε όλοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί της περιφέρειας να αποκτήσουν ένα ανταγωνιστικό μερίδιο στην αγορά. Αυτή θα είναι μια κατάκτηση που θα δώσει ανεξαρτησία στη φωνή των τοπικών κοινωνιών και θα κλείσει το κεφάλαιο εκείνο του παρελθόντος, που ήθελε τις τηλεοπτικές άδειες να είναι για τους λίγους “εκλεκτούς”‘», σημειώνει επίσης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μαρινάκης.
Η νέα διαδικασία αδειοδότησης
Όλοι οι υποψήφιοι που επιθυμούν να αδειοδοτηθούν, από το ΕΣΡ θα πρέπει να πληρούν ορισμένες ελάχιστες προϋποθέσεις, όπως:
- Φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα
- Διαφάνεια ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς, με τη γνωστοποίηση κάθε μετόχου που κατέχει τουλάχιστον το 1% της επιχείρησης
- Έλεγχος ποινικού μητρώου
- Ελάχιστος αριθμός εργαζομένων, δημοσιογράφων και μη
- Ελάχιστες αναγκαίες κτιριακές εγκαταστάσεις και βασικός εξοπλισμός
- Πληρότητα προγράμματος
Ακόμη, οι τηλεοπτικοί σταθμοί κατά τη λειτουργία τους θα οφείλουν να τηρούν:
- Τη φυσιογνωμία του σταθμού για την οποία αδειοδοτήθηκαν (ενημερωτικού ή μη).
- Περιορισμούς και συγκεκριμένους κανόνες για τη «δικτύωση» περιφερειακών σταθμών, ώστε να μη μπορούν να αναμεταδίδουν το ίδιο πρόγραμμα μεταξύ σταθμών, υποκρύπτοντας πανελλαδική μετάδοση.
Η διαδικασία της αδειοδότησης χωρίζεται σε δύο φάσεις:
Στην Α’ φάση προσδιορίζεται το πόσα κανάλια «χωρούν» ανά Περιφερειακή Ζώνη, ακολουθεί πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος από το ΕΣΡ, το οποίο κατόπιν θα ελέγχει εάν οι υποψήφιοι πληρούν τις ελάχιστες ποιοτικές προϋποθέσεις και κριτήρια.
Αν τεθεί ζήτημα «χωρητικότητας» των καναλιών που έχουν κάνει αίτηση, τότε ενεργοποιείται η Β’ Φάση της διαδικασίας όπου εξετάζονται ποιοτικά κριτήρια συγκριτικής αξιολόγησης (π.χ.: τζίρος, αριθμός επιπλέον εργαζομένων κ.λπ.).
Διασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχιση εκπομπής αριθμού σταθμών τουλάχιστον ισάριθμων με τον αριθμό των παρόχων που λειτουργούν σε κάθε Περιφερειακή Ζώνη κατά την έναρξη της διαδικασίας. Με απλά λόγια, κανείς από τους υφιστάμενους τηλεοπτικούς σταθμούς δεν θα «κλείσει», παρά μόνο εάν δεν πληροί τις ελάχιστες ποιοτικές προϋποθέσεις της Α’ Φάσης.
Το πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης θεσπίζεται με τη συναρμοδιότητα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και σε στενή συνεργασία κατά τους τελευταίους μήνες για την προετοιμασία των διατάξεων, ενώ, σε συνεργασία με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (EETT), θα ολοκληρωθεί ο ακριβής καθορισμός των τεχνικών χαρακτηριστικών του σ/ν και του πλαισίου αδειοδότησης.
Για τη διαμόρφωση των διατάξεων και του γενικότερου πλαισίου έχει προηγηθεί και συνεχίζει να είναι σε εξέλιξη διαβούλευση με το ΕΣΡ, τη Digea ως πάροχο του δικτύου, την Ένωση Ενημερωτικών Τηλεοράσεων Ελληνικής Περιφέρειας (ΕΕΤΕΠ), την Ένωση Περιφερειακών Καναλιών Ελλάδος (ΕΠΕΚ) και εκπροσώπους των περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών της Αττικής.
