Με ιδιαίτερη έμφαση στην ποιοτική και λειτουργική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη, παρουσίασε στη Βουλή τις βασικές στοχεύσεις του νομοσχεδίου του ΥΠΑΙΘΑ, υπογραμμίζοντας ότι η εκπαίδευση αποτελεί για την κυβέρνηση ένα εθνικό «νόμισμα» στρατηγικής αξίας.
Η συζήτηση έγινε με αφορμή την ψήφιση πολυθεματικού νομοσχεδίου του ΥΠΑΙΘΑ που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ρυθμίσεις για την ενίσχυση της ειδικής αγωγής, τη θεσμική ενίσχυση των πανεπιστημίων, την απονομή ισόβιας σύνταξης σε δημιουργούς και καλλιτέχνες, καθώς και ζητήματα αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων.
«Είναι, νομίζω, ξεκάθαρο ότι στα ζητήματα της Παιδείας, η Ελλάδα του 2025 δεν έχει την παραμικρή σχέση με την Ελλάδα που παραλάβαμε το 2019: σχολείο με σχεδιασμό και θεσμική συνέχεια, ανοιχτό, ασφαλή και δημιουργικό χαρακτήρα στο δημόσιο πανεπιστήμιο» τόνισε, χαρακτηριστικά, η Υπουργός Παιδείας κατά την ομιλία της στη Βουλή. «Ένα σχολείο που δεν εξαρτά τη στήριξη των μαθητών από τη διαθεσιμότητα της εκάστοτε στιγμής. Δημόσια εκπαίδευση που στηρίζεται σε σταθερούς μηχανισμούς, διαφανείς διαδικασίες και ανθρώπους παρόντες εκεί που χρειάζονται. Από 9.882 εκπαιδευτικούς Παράλληλης Στήριξης που βρήκαμε το σχολικό έτος 2019-2020, φτάσαμε στους 16.284 το 2023-2024 – αύξηση της τάξης του 65% μέσα σε πέντε (5) χρόνια», υπογράμμισε χαρακτηριστικά η Υπουργός Παιδείας.
«Φαίνεται να νοσταλγούν κάποιοι συνάδελφοι μία εποχή και ένα σύστημα που άφηνε τα παιδιά με αναπηρία στην άκρη, τους εκπαιδευτικούς σε διαρκή ανασφάλεια και τους γονείς χωρίς φωνή. Εμείς, αντίθετα» υποστήριξε η Σοφία Ζαχαράκη, «υλοποιούμε ένα σχολείο συμπεριληπτικό, επαρκώς στελεχωμένο, με σύγχρονες υποστηρικτικές δομές και τολμώ να πω με επιτελική τόλμη να διορθώνει ακόμα και ιστορικές αστοχίες. Περισσότεροι εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής, περισσότερα Τμήματα Ένταξης, περισσότερη Παράλληλη Στήριξη, διπλάσιοι σχολικοί νοσηλευτές, χιλιάδες οργανικές θέσεις ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών: αυτά δεν είναι «ταξική επίθεση στο δημόσιο σχολείο», είναι επένδυση στο πιο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας, τα παιδιά της.
Ναι, ήταν ένα μεγάλο νομοσχέδιο με σειρά θεμάτων, αλλά αν είχατε όντως ενσκύψει στα θέματα των σχολείων, συνάδελφοι, θα είχατε και κάτι καλό να πείτε για το γεγονός ότι:
- Επεκτείνουμε τη δυνατότητα παροχής Παράλληλης Στήριξης στο Ολοήμερο Σχολείο.
- Δημιουργούμε για πρώτη φορά Τμήματα Ένταξης στα ΕΠΑ.Λ.
- Δημιουργούμε 1.200 νέες οργανικές θέσεις για ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς στα σχολεία.
- Ιδρύουμε 700 νέες οργανικές θέσεις ειδικής αγωγής στα ΚΕΔΑΣΥ.
- Ενισχύουμε την κάλυψη των σχολείων με νοσηλευτές – ήδη 2.000 σχολικοί νοσηλευτές υπηρετούν στα σχολεία.
- Στηρίζουμε έμπρακτα την ελληνόγλωσση εκπαίδευση του εξωτερικού.
Ειδική Αγωγή
«Ας σταματήσει, επιτέλους, το αφήγημα περί εγκατάλειψης της ειδικής αγωγής» τόνισε η Υπουργός, «γιατί η αλήθεια δε λέγεται με συνθήματα – αποτυπώνεται σε αριθμούς, σε πράξεις, σε αποτελέσματα.
Μόνο τα τελευταία τέσσερα χρόνια προχωρήσαμε σε 5.734 μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής και 2.800 διορισμούς Ειδικού Εκπαιδευτικού και Βοηθητικού Προσωπικού. Για πρώτη φορά μετά το 2010, η δημόσια εκπαίδευση ενισχύεται συστηματικά και σταθερά – όχι με συμβάσεις, όχι προσωρινά, αλλά με μόνιμο προσωπικό. Και αν κάποιοι λένε ότι αυτό δεν αρκεί, η απάντηση είναι μία: έρχεται νέο κύμα μόνιμων διορισμών, γιατί εμείς επιλέγουμε να κάνουμε τον κανόνα αυτό που άλλοι άφησαν ως εξαίρεση.
Σε ό,τι αφορά τη μείωση του αριθμού μαθητών ανά τμήμα, σε περιπτώσεις όπου φοιτούν μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οφείλω να υπενθυμίσω ποιο είναι το παρελθόν σας. Το 2013, η μείωση κατά τρεις μαθητές μπορούσε να εφαρμοστεί με απλή εισήγηση του Συλλόγου Διδασκόντων.
Αντίθετα, το 2017 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επέβαλε αυστηρότερες προϋποθέσεις τουλάχιστον τρεις μαθητές με αναπηρία ή πέντε με ειδικές ανάγκες και μια πολυδαίδαλη γραφειοκρατική διαδικασία, η οποία επιπλέον απαιτούσε τη σύμφωνη γνώμη όχι μόνο του Συλλόγου Διδασκόντων, αλλά και των Συμβούλων Γενικής και Ειδικής Αγωγής, καθώς και του Διευθυντή Εκπαίδευσης. Μάλιστα, αν στο σχολείο λειτουργούσε Τμήμα Ένταξης, η μείωση δεν επιτρεπόταν καθόλου.
«Εμείς» υπογραμμίζει η Υπουργός Παιδείας, «προσεγγίζουμε το θέμα με μια διαφορετική φιλοσοφία: στόχος μας είναι ένα λειτουργικό, συνεκτικό και δίκαιο σύστημα υποστήριξης, που θα αξιοποιεί όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, υπηρετώντας τον πραγματικό σκοπό την ουσιαστική ένταξη και υποστήριξη των μαθητών.
Ο πρώτος μηχανισμός υποστήριξης είναι ο εκπαιδευτικός του Τμήματος Ένταξης ή της Παράλληλης Στήριξης. Όπου και μόνο όπου δεν υπάρχει άλλος θεσμός, εφαρμόζεται το μέτρο «μείον τρεις». Αυτό σημαίνει καλύτερη αξιοποίηση πόρων, αλλά και δικαιότερη κατανομή ανθρώπινου δυναμικού.
Την εποχή που όλα στην εκπαίδευση γίνονταν σύμφωνα με τις δικές σας προδιαγραφές και προτεραιότητες, οι εκπαιδευτικοί της Παράλληλης Στήριξης τοποθετούνταν με τεράστια καθυστέρηση τον Νοέμβριο ή και αργότερα. Σήμερα, η διαδικασία έχει θεσμικά εξορθολογιστεί και προβλέπει δύο φάσεις προσλήψεων: η πρώτη, των 10.000 εκπαιδευτικών, ολοκληρώνεται εντός Αυγούστου και η δεύτερη έως τις 20 Οκτωβρίου, όπως ορίζει ο νόμος. Η διπλή φάση δεν αποτελεί καθυστέρηση είναι απαραίτητη για να καλυφθούν οι ανάγκες που προκύπτουν από γνωματεύσεις, οι οποίες για αντικειμενικούς λόγους δεν μπορούν να εκδοθούν νωρίτερα».
Παρεμβάσεις στα δημόσια πανεπιστήμια
«Με στοχευμένες παρεμβάσεις» επεσήμανε η Σοφία Ζαχαράκη, «επιδιώκουμε να προστατεύσουμε τον ανοιχτό, ασφαλή και δημιουργικό χαρακτήρα του δημόσιου πανεπιστημίου, ώστε ο διάλογος, η έρευνα και η γνώση να ανθίζουν απερίσπαστα, χωρίς να υπονομεύονται από πράξεις βίας:
- Βάζουμε ξεκάθαρο τέλος στην οργανωμένη ανομία
- Προστατεύουμε το κύρος της φοιτητικής ιδιότητας, χωρίς να την εργαλειοποιούμε.
- Θεσπίζουμε δίκαιο και ενιαίο πειθαρχικό σύστημα.
- Δίνουμε στα πανεπιστήμια τα αναγκαία εργαλεία για να προστατεύσουν φοιτητές, καθηγητές και προσωπικό
- Βάζουμε τέλος στο καθεστώς ατιμωρησίας για τις υλικές ζημιές».
Στο ζήτημα της διάρκειας των σπουδών και ειδικότερα της διαγραφής των λεγόμενων «αιώνιων φοιτητών» αναφέρθηκε στην ομιλία της η Υπουργός Παιδείας, επισημαίνοντας ότι «είμαστε υπέρ της ολοκλήρωσης των σπουδών εντός εύλογου χρονικού ορίου, αλλά και με αναγνώριση των πραγματικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν πολλοί φοιτητές — είτε λόγω κοινωνικών συνθηκών, είτε λόγω απρόβλεπτων καταστάσεων.
Απέναντι σε όσους αναπαράγουν στερεότυπα, διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και επενδύουν στην ήττα και τη στασιμότητα, απαντάμε με δεδομένα: αύξηση τακτικής χρηματοδότησης, ιστορικά υψηλά στην ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας, νέα έργα σε σίτιση, στέγαση, εξοπλισμό και έρευνα, αναβαθμισμένο θεσμικό πλαίσιο που απαντά στα προβλήματα χωρίς να αδικεί τους ανθρώπους του πανεπιστημίου» τόνισε στην ομιλία της η Σοφία Ζαχαράκη.
Σήμερα λοιπόν διασφαλίζουμε το προφανές» διευκρινίζει η Υπουργός Παιδείας «το δημόσιο πανεπιστήμιο να είναι αποκλειστικά χώρος διαλόγου και όχι ανομίας. Χώρος γνώσης και όχι βίας. Γι’ αυτό και προχωρούμε σε μια τολμηρή και ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση. Όχι, για να τιμωρήσουμε, αλλά για να προστατεύσουμε. Όχι, για να περιορίσουμε, αλλά για να ανοίξουμε δρόμους ελευθερίας».
