Σειρά τεκμηριωμένων προτάσεων για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης υπέβαλε το Δημοκρατικό Πατριωτικό Λαϊκό Κίνημα ΝΙΚΗ προς την κυβέρνηση, μέσω του βουλευτή Αχαΐας και μέλους της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων, Σπύρου Τσιρώνη. Οι παρεμβάσεις κατατέθηκαν στο πλαίσιο του διαλόγου επί της Πρότασης Κανονισμού COM(2025) 101 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κοινή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου.
Οι προτάσεις κοινοποιήθηκαν στις αρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές (Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Εξωτερικών και Άμυνας), με αίτημα προς την κυβέρνηση να ενσωματωθούν στο ελληνικό πλαίσιο θέσεων που θα υποβληθεί στην εν εξελίξει Δανική Προεδρία της Ε.Ε., η οποία ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 2025.
Οι βασικοί άξονες των προτάσεων της ΝΙΚΗΣ
- Διαφάνεια και λογοδοσία: Η κυβέρνηση καλείται να αποσαφηνίσει ποιες ακριβώς διατάξεις της πρότασης COM(2025) 101 υποστηρίζει και με ποια κριτήρια, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια απέναντι στην κοινωνία.
- Προστασία ανηλίκων με σαφή κριτήρια: Προτείνεται η θέσπιση αξιόπιστων μεθόδων εκτίμησης ηλικίας για ασυνόδευτους ανήλικους, περιλαμβανομένων ιατρικών εξετάσεων, ώστε να αποτρέπεται η κατάχρηση του καθεστώτος προστασίας.
- Ανακοπή επιστροφών από άλλες χώρες: Η ΝΙΚΗ ζητά μηχανισμούς που θα αποτρέπουν τη μεταφορά μεταναστών πίσω στην Ελλάδα από άλλες χώρες της Ε.Ε., με στόχο να μην μετατραπεί η χώρα σε «αποθήκη ψυχών».
- Στατιστική τεκμηρίωση των επιστροφών: Απαιτείται διαφάνεια ως προς τα στοιχεία επιστροφών αιτούντων άσυλο την τελευταία τετραετία, αλλά και συγκεκριμένος σχεδιασμός για το 2025.
- Διπλωματική δικτύωση: Η κυβέρνηση οφείλει να κινηθεί με διαβουλεύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για δίκαιη κατανομή ευθυνών και αποφυγή μονομερών επιβαρύνσεων στην Ελλάδα.
- Άμεση ταυτοποίηση και επιστροφή παράτυπων μεταναστών: Να εφαρμοστούν ταχείες διαδικασίες βάσει του ευρωπαϊκού δικαίου για την αποσυμφόρηση των υποδομών και την προστασία της ασφάλειας.
- Αντιμετώπιση νέων μεταναστευτικών διαδρομών: Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις αυξανόμενες ροές από τη Λιβύη προς τη Γαύδο και τη νότια Κρήτη, με την ανάγκη για διεθνή συνεργασία και προληπτικές δράσεις.
- Αυστηροί έλεγχοι και επιτάχυνση απελάσεων: Η ΝΙΚΗ ζητά ενίσχυση της επιτήρησης των συνόρων και ταχύτερες διαδικασίες απέλασης για την αντιμετώπιση εγκληματικότητας και κινδύνων εθνικής ασφάλειας.
- Ενίσχυση χρηματοδότησης από την Ε.Ε.: Η Ελλάδα δεν πρέπει να επωμίζεται μόνη της το κόστος εφαρμογής του νέου Κανονισμού – απαιτείται άμεση διαπραγμάτευση για πρόσθετους ευρωπαϊκούς πόρους.
- Δημιουργία δομών σε ακατοίκητα νησιά: Ζητείται ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για κλειστές δομές σε νησιά απομακρυσμένα από την Τουρκία, προκειμένου να αποφευχθεί η εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών από την Άγκυρα.
- Απομάκρυνση από στρατηγικές περιοχές: Η πρόταση περιλαμβάνει την πλήρη απομάκρυνση μεταναστών από τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, για λόγους εθνικής ασφάλειας και αποτροπής προκλήσεων.
- Αυστηρή στάση προς τη Λιβύη: Η ΝΙΚΗ προτείνει να τεθεί η Λιβύη προ των ευθυνών της για τη δημιουργία δομών ελέγχου στο έδαφός της, υπό την πίεση Ε.Ε. – Ελλάδας – Ιταλίας.
- Παρακολούθηση και πίεση στην Τουρκία: Προτείνεται ο αποκλεισμός της Άγκυρας από καθεστώς ενταξιακής υποψηφιότητας, καθώς και η άρση της χρηματοδότησης, εφόσον αποδειχθεί ότι εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό.
- Εναλλακτικές διαδρομές επιστροφών: Προτείνεται η απέλαση σε τρίτες ασφαλείς χώρες με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση υποδομών, εάν δεν είναι εφικτή η επιστροφή στις χώρες καταγωγής.
- Στήριξη για αναθεώρηση της ΕΣΔΑ: Η ΝΙΚΗ υποστηρίζει την πρωτοβουλία Δανίας-Ιταλίας για τροποποίηση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ώστε να αντιμετωπιστούν νέες μορφές μεταναστευτικής κρίσης.
- Αυστηρό πλαίσιο για το άσυλο: Προτείνεται ο σαφής καθορισμός «ασφαλών χωρών», ώστε να απορρίπτονται αυτομάτως αιτήματα ασύλου που βασίζονται σε μετακινήσεις από τέτοιες περιοχές.
- Απέλαση παραβατών – ανεξαρτήτως καθεστώτος: Εισηγείται την αυτόματη απέλαση όσων παραβιάζουν τον νόμο, ακόμη και αν έχουν υπηκοότητα κράτους-μέλους που αποκτήθηκε την τελευταία δεκαετία.
- Λογοδοσία για κάθε επιστροφή: Για κάθε μετανάστη που επαναπροωθείται στην Ελλάδα αφού του έχει χορηγηθεί άσυλο, να διερευνάται ποιος φέρει την ευθύνη – πολιτική, υπηρεσιακή ή ευρωπαϊκή.
- Σεβασμός συνόρων ως όρος ένταξης: Το σεβασμό των ευρωπαϊκών συνόρων να αποτελεί προϋπόθεση για κάθε υποψήφια προς ένταξη χώρα, περιλαμβανομένων Αλβανίας, Τουρκίας, Ουκρανίας και Σκοπίων.
- Κατάργηση ποινικοποίησης των push-back: Η ΝΙΚΗ ζητά να σταματήσει η ποινική δίωξη των πρακτικών αποτροπής στα σύνορα, δίνοντας στις χώρες μέλη τα αναγκαία εργαλεία φύλαξης.
- Περιορισμός ΜΚΟ και διερεύνηση δραστηριότητας: Προτείνεται η εξαίρεση των ΜΚΟ από κάθε διαχειριστικό ρόλο και η έναρξη πανευρωπαϊκής έρευνας για την εμπλοκή τους στην ενθάρρυνση της παράνομης μετανάστευσης.
Σαφές μήνυμα προς την κυβέρνηση
Το Κίνημα ΝΙΚΗ καλεί την κυβέρνηση να λάβει υπόψιν τις ανωτέρω προτάσεις ως βάση εθνικής διαπραγματευτικής θέσης, προκειμένου να διασφαλιστούν η εθνική κυριαρχία, η κοινωνική συνοχή και η ασφάλεια των πολιτών. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σχετικό υπόμνημα, «η Ελλάδα δεν μπορεί να παραμείνει παθητικός δέκτης των τετελεσμένων της μεταναστευτικής κρίσης», ούτε να συνεχίσει να σιωπά απέναντι στη δημογραφική κατάρρευση και την απειλή εποικισμού.
Το Κίνημα υπογραμμίζει ότι οι εξελίξεις απαιτούν σθεναρή στάση, θεσμική εγρήγορση και σαφές στρατηγικό πλαίσιο απέναντι στις ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις, τη δράση τρίτων χωρών και τη συνεχιζόμενη πίεση στα εθνικά σύνορα.
