Η αντίστροφη μέτρηση για την την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, έχει ξεκινήσει, αλλά και οι αφορμές που δίνει η επικαιρότητα για ζητήματα που προέρχονται από τη συγκεκριμένη θεματική, το ρόλο των γυναικών στην κοινωνική ζωή, τροφοδοτούν συνεχώς τις σχετικές συζητήσεις. Μιλήσαμε με την Ελένη Σταύρου, Συντονίστρια Δικτύου Γυναικών ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών και υποψήφια Βουλευτή Δυτικού Τομέα Β΄Αθήνας ΚΙΝΑΛ.
-Αρχικά να σας ζητήσω ένα γενικό σχόλιο για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
-160 και πλέον χρόνια πριν, στις 8 Μάρτη του 1857, κάποιες γενναίες γυναίκες εργάτριες στις κλωστοϋφαντουργίες της Νέας Υόρκης τόλμησαν να ορθώσουν το ανάστημά τους ενάντια στην επικρατούσα αντίληψη που τις ήθελε χωρίς άποψη και απόλυτα εξαρτημένες από τους άνδρες. Συσπειρώθηκαν και οργάνωσαν μαζικές κινητοποιήσεις απαιτώντας ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς.
Στα χρόνια που ακολούθησαν οι φωνές του γυναικείου κινήματος δυνάμωσαν και με τους σκληρούς και πολύχρονους αγώνες ενάντια σε ανισότητες και αδικίες κατακτήθηκαν πολλά αυτονόητα και οι γυναίκες βγήκαν στην επιφάνεια παίρνοντας μια θέση στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή.
Στις μέρες μας, από την Ελλάδα ως την Ισπανία, τις ΗΠΑ, την Πολωνία, τη Σαουδική Αραβία, το Μεξικό οι αγώνες για ουσιαστική ισότητα, αξιοπρέπεια και κοινωνική δικαιοσύνη συνεχίζονται από τις γυναίκες που τολμούν να αντιστέκονται ενάντια στις ανισότητες και τις κοινωνικές αδικίες.Φωτεινό παράδειγμα η Γιαζίντι Νάντια Μουράντ θύμα σεξουαλικής κακοποίησης από τον ISIS, που της απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2018 για τον αγώνα που κάνει με κίνδυνο της ζωής της, ενάντια στη χρήση σεξουαλικής βίας ως πολεμικό όπλο.
-Εκπροσωπείτε ένα συγκεκριμένο πολιτικό χώρο. Ποια είναι η θεώρησή του για τα ζητήματα αυτά;
-Στη χώρα μας με την Κυβέρνηση της Αλλαγής του Ανδρέα Παπανδρέου και τις ριζοσπαστικές αλλαγές που έγιναν από το 1981 και μετά στο Οικογενειακό και Εργατικό Δίκαιο, όπως με την κατάργηση του αναχρονιστικού θεσμού της προίκας, τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων και την αναγνώριση του συναινετικού διαζυγίου, βελτιώθηκαν σε μεγάλο βαθμό οι συνθήκες ζωής των γυναικών και τέθηκαν οι βάσεις για ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη χωρίς αποκλεισμούς λόγω φύλου.
Αρκετά χρόνια μετά, επί Κυβέρνησης Γιώργου Α. Παπανδρέου τέθηκαν οι βασικοί Πυλώνες για την προστασία των γυναικών από την έμφυλη βία, με τη δημιουργία 61 δομών στήριξης κακοποιημένων γυναικών και της ανοιχτής γραμμής SOS 15900 που έδωσε για πρώτη φορά δυνατότητα στις γυναίκες – θύματα βίας να μιλούν ανοιχτά για τα περιστατικά έμφυλης βίας.
-Αρκούν οι όποιες θεσμικές παρεμβάσεις για να αλλάξει η εικόνα στο κοινωνικό πεδίο;
-Παρ’ όλες τις προοδευτικές αλλαγές που έγιναν στη νομοθεσία στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο πατριαρχικές αντιλήψεις, στερεότυπα και συμπεριφορές παραμένουν ισχυρά και επηρεάζουν μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας. Σήμερα οι γυναίκες έχουν κατακτήσει το δικαίωμα ψήφου και το δικαίωμα στην εργασία και συμμετέχουν σε κάποιο βαθμό στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή, όμως δοκιμάζονται άνισα από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και την έξαρση της έμφυλης βίας και έχουν μικρή μόνο συμμετοχή στην πολιτική και στα κέντρα λήψης αποφάσεων με συνέπεια οι ανισότητες να αυξάνονται παρά να μειώνονται.
-Ειδικά στο θέμα αυτό, οι τελευταίες εξελίξεις και οι τραγικές ειδήσεις που «βγήκαν» από αυτή τη θεματική, δημιούργησαν μεγάλο προβληματισμό. Ποια είναι η κατάσταση στο κοινωνικό επίπεδο;
-Η έμφυλη βία με πιο διαδεδομένη την ενδοοικογενειακή βία έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις και απειλεί την προσωπικότητα, την ασφάλεια ακόμη και τη ζωή των γυναικών. Οι πρόσφατες γυναικοκτονίες, οι δολοφονίες δηλαδή των δύο αθώων κοριτσιών, της Ελένης στη Ρόδο από τους βιαστές της και της Αγγελικής στην Κέρκυρα από τον ίδιο της τον πατέρα, φέρνουν στην επιφάνεια την απάνθρωπη πραγματικότητα που ζούν εκατομμύρια ανθρώπινες ψυχές σε όλον τον κόσμο, ακριβώς γιατί γεννήθηκαν γυναίκες.Μια πραγματικότητα που τις περισσότερες φορές κρατούν καλά κρυμμένη πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών τους με άγνωστες τις πραγματικές διαστάσεις της, αφού πολλές γυναίκες – θύματα δεν καταγγέλλουν την κακοποίησή τους, είτε γιατί φοβούνται τον στιγματισμό και τη δημόσια διαπόμπευση, είτε γιατί νοιώθουν ότι δεν προστατεύονται ουσιαστικά από τη νομοθεσία, που στην περίπτωση του βιασμού δεν αναγνωρίζει ότι το σεξ χωρίς συναίνεση είναι βιασμός.
Για την απόδοση δικαιοσύνης και την προστασία των θυμάτων είναι αναγκαία η αναθεώρηση του άρθρου 336 του ελληνικού Ποινικού Κώδικα και η τροποποίηση του ορισμού του βιασμού, ώστε να ορίζεται με βάση και την απουσία συναίνεσης στη σεξουαλική πράξη, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας, που η χώρα μας πρώτη υπέγραψε το 2011 και έγινε Νόμος του Κράτους το Μάρτιο του 2018.
-Παρά τις διακηρύξεις, αλλά και τις ποσοστώσεις σε θέματα εκπροσώπησης σε θεσμικά όργανα, ποια θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η κατάσταση στο εργασιακό πεδίο, αλλά και στην ενασχόληση των γυναικών με την πολιτική;
-Στο εργασιακό περιβάλλον, οι γυναίκες την περίοδο της κρίσης εξακολουθούν να είναι πρώτες στην ανεργία, αναγκάζονται να εργαστούν πολλές φορές σε θέσεις μερικής απασχόλησης, υποεκπροσωπούνται σε θέσεις ευθύνης, αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες συναδέλφους τους για ίση προσφορά εργασίας, εγκαταλείπουν την επαγγελματική τους καριέρα πρόωρα, σηκώνουν σχεδόν κατ΄αποκλειστικότητα το βάρος της οικιακής εργασίας, της ανατροφής και φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων και είναι περισσότερο εκτεθειμένες στην φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Οι γυναίκες διστάζουν να ασχοληθούν με την πολιτική, παρά την ύπαρξη των ποσοστώσεων. Η έλλειψη χρόνου, οι οικογενειακές υποχρεώσεις, η έλλειψη χρηματοδότησης, η δυσκολία δικτύωσης και τα στερεότυπα που θεωρούν την πολιτική “ανδρική υπόθεση” είναι μερικά από τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν. Όταν παρόλα αυτά τολμούν να ορθώσουν το ανάστημά τους συμμετέχοντας ενεργά στην πολιτική αντιμετωπίζουν το χλευασμό, το σεξισμό, υποτιμητικά σχόλια και υπονοούμενα για τις επιλογές τους ακόμη και για την προσωπική τους ζωή που έχουν σαν στόχο να τις αποθαρρύνουν, να τις μειώσουν και να καλλιεργήσουν την άποψη ότι οι γυναίκες πολιτικοί δεν είναι ικανές και ότι πάντα χρωστούν θέσεις και επιτυχίες σε έναν “αρσενικό”.
-Στην Ελλάδα υπάρχει πληθώρα τέτοιων παραδειγμάτων, είναι χαρακτηριστικό της ελληνικής κοινωνίας, ή πρόκειται για γενική αντίληψη;
-Σήμερα , σε παγκόσμιο επίπεδο κεκτημένα δικαιώματα των γυναικών απειλούνται από συντηρητικές πολιτικές και δεξιές Κυβερνήσεις που επιδιώκουν την επιστροφή στο μαύρο παρελθόν.Ας μην ξεχνάμε ότι από τις πρώτες αποφάσεις του Ντόνταλντ Τράμπ ως Προέδρου των ΗΠΑ ήταν η επαναφορά του «Global Gag Rule”, μιάς απόφασης κατά των αμβλώσεων που είχε καταργηθεί από τον Πρόεδρο Ομπάμα και απαγορεύει κάθε Αμερικανική οικονομική βοήθεια προς Διεθνείς Οργανισμούς που συμβουλεύουν τις γυναίκες του αναπτυσσόμενου κόσμου για την άμβλωση ως επιλογή οικογενειακού προγραμματισμού.
Ας μην ξεχνάμε τις προσπάθειες της υπερσυντηρητικης Πολωνικής Κυβέρνησης να κάνει ακόμη πιο αυστηρή την ήδη περιοριστική Νομοθεσία για τις αμβλώσεις που ισχύει στη χώρα, αλλά και το Κίνημα κατά των αμβλώσεων που εμφανίστηκε στη χώρα μας 30 και πλέον χρόνια μετά την νομιμοποίηση των αμβλώσεων από την Κυβέρνηση της Αλλαγής του Ανδρέα Παπανδρέου και στηρίζεται από την Χρυσή Αυγή και την Εκκλησία.
Κάπως έτσι σκιαγραφείται η εικόνα εκατομμυρίων γυναικών που σήμερα αντιμετωπίζουν την ανασφάλεια, την απαξίωση, τον εξευτελισμό, αλλά και σοβαρούς κινδύνους για τη ζωή τους.Κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι τουλάχιστον προκλητικό να ακούγονται φωνές που υποστηρίζουν πως η ισότητα έχει κατακτηθεί και πως οι διεκδικήσεις των γυναικών είναι περίπου είδος πολυτελείας.
-Μπροστά μας έχουμε την 8η Μάρτη, ποιο θα μπορούσε να είναι το μήνυμα για το φετεινό γιορτασμό της;
– Με την ευκαρία της 8ης Μάρτη, Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας η απάντηση πρέπει να είναι μόνο μία και ηχηρή.Τα μαζικά γυναικεία κινήματα που ανθίζουν τα τελευταία χρόνια σε διάφορα σημεία του κόσμου, όπως το γυναικείο κίνημα κατά της ρατσιστικής και σεξιστικής πολιτικής Τραμπ, η φεμινιστική απεργία που έγινε με την ευκαιρία της περσινής Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας στην Ισπανία, όπου συγκεντρώθηκαν 5,5 εκατομμύρια Ισπανίδες και οι μαζικές διαδηλώσεις γυναικών κατά της απαγόρευσης των αμβλώσεων στην Πολωνία.
Αυτό το δρόμο της μαζικής ενεργούς συμμετοχής χρειάζεται να ακολουθήσουμε και στη χώρα μας, αν θέλουμε να χτίσουμε έναν πιο δίκαιο κόσμο που θα βασίζεται στην ισότητα, την κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη χωρίς διακρίσεις. Σε αυτήν την κατεύθυνση συμμετέχω, ως Συντονίστρια του Δικτύου Γυναικών του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών μαζί με άλλες γυναικείες οργανώσεις και γυναίκες από διάφορους χώρους, στην πρωτοβουλία του Ελληνικού Δικτύου Φεμινιστικής Απεργίας της 8ης Μάρτη και καλώ όλες τις γυναίκες να συμμετέχουν στη μεγάλη συγκέντρωση που θα γίνει στην Πλατεία Κλαυθμώνος στις 8 Μάρτη στις 2 το μεσημέρι, για να ενώσουμε τις φωνές μας για μια κοινωνία χωρίς σεξισμό, ανισότητες και έμφυλη βία.
Συνέντευξη: Nάσος Μπράτσος
Μοιράσου το άρθρο:
