Αναβλήθηκε για το τέλος της εβδομάδας η τηλεφωνική επικοινωνία του ΥΠΕΞ, Γιώργου Γεραπετρίτη με την Αμερικανό Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, Μάικ Γουόλτς. Η επικοινωνία ήταν προγραμματισμένη για σήμερα, Τρίτη 25 Μαρτίου, ωστόσο η διαρροή απόρρητων πληροφοριών για τις επιθέσεις εναντίων των Χούθι στην Υεμένη εμπλέκουν και τον Γουόλτς.
Η επικοινωνία πάντως, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς από σήμερα πραγματοποιεί διήμερη επίσκεψη στην Ουάσιγκτον ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν και ο σύμβουλος του Τούρκου Προέδρου, Τ. Κιλίτς, σε μια προσπάθεια επανέναρξης των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
Οι διεργασίες αυτές γίνονται ενώ στην Αθήνα προκαλεί προβληματισμό και ανησυχία η συνεχιζόμενη πολιτική κρίση στην Τουρκία με τις μαζικές διαδηλώσεις και αντιδράσεις στη σύλληψη και προσωρινή φυλάκιση του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, σε σχέση τόσο με το πώς θα επηρεαστεί η συνολική πολιτική της κυβέρνησης Ερντογάν, όσο και με την προετοιμασία της συνεδρίασης του ΑΣΣ και της Συνάντησης Κορυφής Ελλάδας-Τουρκίας στην Άγκυρα.
Με τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Π. Μαρινάκη ότι «παραχωρήσεις στο κράτος δικαίου δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές» και ότι «σε αυτό το πλαίσιο καθίσταται δυσχερές να οργανωθεί άμεσα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας», δόθηκε η εντύπωση ότι το ΑΣΣ και η Συνάντηση Κορυφής αναβάλλονται και πάλι.
Ανώτερη διπλωματική πηγή πάντως, η οποία αναγνωρίζει τις δυσκολίες που προκύπτουν από την κατάσταση στην Τουρκία, διευκρίνιζε ότι «άμεσα» πράγματι δεν μπορεί να γίνει μια τέτοια συνάντηση εν μέσω διαδηλώσεων και σχεδόν έκρυθμης πολιτικής αντιπαράθεσης στην Τουρκία. Επέμεινε, όμως, ότι οι επαφές, οι οποίες θα συνεχιστούν και με τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν στο περιθώριο της Υπουργικής Συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες (3-4 Απριλίου), έχουν στόχο ώστε να διαμορφωθεί το πλαίσιο και «κατάστασης επιτρέπουσας», το ΑΣΣ να συνεδριάσει μέχρι το τέλος Απριλίου.
Είναι προφανές ότι, σε αυτό το περιβάλλον που έχει προκληθεί στην Τουρκία λόγω της σύλληψης Ιμάμογλου, μια επίσκεψη Ευρωπαίου ηγέτη και μάλιστα γειτονικής προς την Τουρκία χώρας θα μπορούσε να παρεξηγηθεί ως εμπλοκή στην εσωτερική πολιτική κρίση και ως στήριξη της μιας ή της άλλης πλευράς. Επίσης, με το μυαλό της τουρκικής ηγεσίας στραμμένο στη διαχείριση αυτής της σοβαρής κρίσης, δεν θα μπορούσαν οι συναντήσεις να επικεντρωθούν στην προώθηση συναινέσεων που είναι αναγκαίες για να προχωρήσουν τα ελληνοτουρκικά.
Η ίδια ανώτερη διπλωματική πηγή επιμένει πάντως ότι, αν και ακόμη δεν έχει βρεθεί κοινός τόπος με την Τουρκία για το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Κρήτης, οι έρευνες θα επαναληφθούν πριν από το ΑΣΣ και το Υπουργείο Εξωτερικών περιμένει να ενημερωθεί από την εταιρεία για τον σχεδιασμό αλλά και για τις συντεταγμένες στις οποίες θα κινηθεί το ερευνητικό πλοίο. Επίσης, μέχρι το τέλος Απριλίου, η Αθήνα έχει αποφασίσει να καταθέσει τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό στην Κομισιόν, ώστε να είναι συνεπής με τη δίμηνη προθεσμία που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μετά την καταδικαστική απόφαση εις βάρος της Ελλάδας για την καθυστέρηση υποβολής του ΘΧΣ στην Κομισιόν.
Καθώς η Τουρκία και για τα δύο θέματα έχει αντιδράσει έντονα, και μάλιστα στο θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης και με τη στρατιωτική απειλή επί του πεδίου, είναι άγνωστο αν και με ποιους όρους θα προχωρήσει η Αθήνα τόσο στις έρευνες όσο και στην κατάθεση του ΘΧΣ, πώς θα διαχειριστεί την αντίδραση της Τουρκίας και πόσο αυτές οι κινήσεις θα επηρεάσουν το κλίμα στη Συνάντηση Κορυφής στην Άγκυρα.
Η Αθήνα παρακολουθεί στενά και την προσπάθεια της Τουρκίας να ξαναπιάσει το νήμα των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, που ξεκίνησε με την τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ-Ερντογάν και συνεχίζεται με τις συνομιλίες που έχουν σήμερα και αύριο στην Ουάσιγκτον ο Υπουργός Εξωτερικών Χ. Φιντάν και ο σύμβουλος του Τούρκου Προέδρου, Τ. Κιλίτς.
Με πολύ ενδιαφέρον, πάντως, αναμένεται να υπάρξει σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, επικοινωνία του ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτη με ανώτατο στέλεχος της κυβέρνησης Τραμπ, πιθανότατα με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, Μ. Γουόλτς.
Στην ατζέντα της τουρκικής αντιπροσωπείας είναι η άρση των κυρώσεων CAATSA, που αφήνουν την Τουρκία εκτός του προγράμματος των F-35, η κατάσταση στη Συρία και η συνεχιζόμενη στήριξη των Αμερικανών στους Κούρδους του SDF, καθώς και οι εξελίξεις στην Ουκρανία. Η Άγκυρα επιδιώκει να στείλει στην Ουάσιγκτον ένα ισχυρό μήνυμα ότι μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο, συμβατό με τις επιδιώξεις Τραμπ, τόσο στη Μαύρη Θάλασσα, όσο και στη Μέση Ανατολή, στην Ανατολική Μεσόγειο, στον Καύκασο, αλλά και στην Αφρική. Συγχρόνως, επιθυμεί να είναι ένας ισχυρός πυλώνας στην ευρωπαϊκή άμυνα, παραμένοντας πιστή στη σχέση με τις ΗΠΑ.
Η τουρκική πλευρά, μετά από μια δύσκολη σχέση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν, ευελπιστεί ότι, ακόμη και αν δεν λάβει χειροπιαστή δέσμευση του Προέδρου Τραμπ για το θέμα των F-35, τουλάχιστον θα έχει σπάσει αυτός ο πάγος και το τείχος καχυποψίας που υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό θα αποδεσμεύσει διπλωματικό κεφάλαιο για την Τουρκία. Μεγάλο αγκάθι παραμένουν οι σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ, δεδομένης της ισχυρής και σχεδόν «τυφλής» στήριξης που προσφέρει ο Πρόεδρος Τραμπ στον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, Μ. Νετανιάχου.
